Koźmin Wielkopolski od lat nazywany jest miastem kwiatów i zieleni. Do miana tego pretendował już w okresie międzywojennym, kiedy koźmińska szkoła ogrodnicza prowadziła w celach naukowych i handlowych, pięknie rozplanowane i urządzone ogrody botaniczne roztaczające się wokół swej siedziby – gotyckiego zamku na terenach obejmujących ok. 30 ha. Na obszarze tym znajdowały się m.in. winnica doświadczalna, różanka z licznymi tarasami i pergolami, ogród i wyspa skalna, ogrody kwietne roślin letnich i bylin.
Również dziś uwagę każdego przybysza przykuwa w Koźminie Wlkp. czyste środowisko i wszechobecna zieleń. Obszar zieleni w mieście tworzą parki i ogrody działkowe uzupełniane przez liczne skwery. Jednym z piękniejszych kompleksów zieleni w Wielkopolsce jest położony w centrum miasta Park im. Powstańców Wielkopolskich. Założony został w okresie drugiej wojny światowej na miejscu ogrodów należących do kościoła farnego. Głównym jego projektantem był inż. Józef Marciniec – dyrektor Szkoły Ogrodniczej, który przeniósł do parku liczne krzewy i rośliny ze zniszczonych ogrodów szkolnych.
Józef Marciniec był również projektantem kilku innych kompleksów zieleni na terenie Koźmina Wielkopolskiego – parku na Nowym Rynku, otoczenia basenu kąpielowego przy ul. Pleszewskiej oraz nowego cmentarza przy zbiegu ulic Poznańskiej i Łącznej.
Park Powstańców Wielkopolskich
Park Powstańców Wielkopolskich jest urządzony w stylu francusko-angielskim, a jego osią kompozycyjną jest aleja strzyżonych grabów biegnąca od położonej na północnym skraju parku fontanny do małego pawilonu przeznaczonego na letnie koncerty. Aleja grabowa została posadzona około 1910 roku. W 2003 roku białoruski rzeźbiarz Igor Zasimowich wykonał kamienną fontannę, którą można podziwiać w północnej części parku przy ul. Boreckiej. Ozdobą parku są nie tylko starannie dobrane, unikatowe gatunki drzew i krzewów, ale także urokliwy staw i piękna aleja róż. W 2006 roku park powiększono od strony południowej i wytyczono alejki do ul. Zamkowej.
Starannie dobrane grupy drzew i krzewów wraz z lustrzaną powierzchnią stawu emanują nastrój spokoju i wytchnienia. Stąd park ten jest ulubionym miejscem spacerów koźminian.
Parki i skwery
Opisując tereny zielone nie sposób pominąć Koźmińskiego Ogrodu Działkowego im. Powstańców Wielkopolskich, który należy do najstarszych w Europie. Dokument potwierdzający powstanie koźmińskich ogrodów pochodzi z 14 czerwca 1824r.
Ciekawie prezentują się również kompleksy parkowe, stanowiące otoczenie pałaców w Orli, Starej Obrze, Dębiogórze i Psim Polu. Jednak najciekawsze gatunki drzew znajdują się w parku krajobrazowym otaczającym pałac w Borzęciczkach. Park założony został w końcu XVIII w. przez Radolińskich, a powiększony w 1855r. Na obszarze ponad 19 ha parku znajdują się trzy stawy i wiele okazów drzew o pomnikowych rozmiarach. m.in. mający w obwodzie ponad 5 metrów dąb szypułkowy.
Nawiązując do tradycji, po 1989 roku koźmiński samorząd dbał o to, by w mieście powstawały kolejne tereny zielone. W części ogrodu należącego niegdyś do zakonu bernardynów przy kościele klasztornym urządzono Park Przyjaźni, upamiętniający współpracę Koźmina Wielkopolskiego z zaprzyjaźnionymi miastami: Drimmelen, (Holandia), Bellheim i Bad Tennstedt (Niemcy), Balatonmariafurdo (Węgry). Na mostku łączącym dwa stawy umieszczono napis: “Runął mur, zbudowano most”. Przy zbiegu ulic Boreckiej i Jana Pawła II posadzono w 2006 roku dąb papieski oraz postawiono pomnik w postaci dziesiątki różańca, ku czci świętego Jana Pawła II.
Park Doliny Orli – nowa zielona przestrzeń w Koźminie Wielkopolskim
Park Doliny Orli to nowa, ogólnodostępna przestrzeń rekreacyjno-wypoczynkowa, powstająca wzdłuż rzeki Orli na obszarze ok. 3,6 ha. To długo wyczekiwane przedsięwzięcie, którego realizację samorząd rozpoczął w 2023 roku. Celem inwestycji było przekształcenie nieużytkowanych dotąd łąk w naturalnie urządzony teren sprzyjający wypoczynkowi, rekreacji i kontaktowi z przyrodą.
W ramach pierwszego etapu prac:
- wykopano staw o powierzchni 7 000 m²,
- wytyczono alejki spacerowe,
- wyremontowano jaz na rzece Orli oraz inne urządzenia wodne.
Park jest miejscem przyjaznym mieszkańcom i środowisku – przestrzenią, w której można zarówno aktywnie spędzać czas, jak i po prostu odpocząć na łonie natury. Projekt został sfinansowany z Rządowego Funduszu Polski Ład oraz budżetu Gminy Koźmin Wielkopolski.
W 2024 roku kontynuowano rozwój infrastruktury parku:
- zamontowano 17 lamp, co znacząco poprawiło bezpieczeństwo po zmroku,
- ustawiono 15 koszy na śmieci, co ułatwia utrzymanie czystości.
Dodatkowo, dzięki dofinansowaniu z Wielkopolskiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Poznaniu w wysokości 196 631,17 zł , przeprowadzono nasadzenia roślinności – drzew liściastych, bylin, traw ozdobnych oraz krzewów. Nasadzenia te stanowią ważny element budowy miejskiego systemu zielonej infrastruktury i ekologicznej przestrzeni dla mieszkańców.
Park Doliny Orli to inwestycja, która zmienia oblicze Koźmina Wielkopolskiego, przyczyniając się do poprawy jakości życia i ochrony środowiska.
